همیشه وقتی صحبت از کار و کارآفرینی می شود، نخستین تصویر ذهنی ما سرمایه ای هنگفت و شرکتی بزرگ و تخصصی که نیاز به سال ها حضور در دانشگاه و مراکز علمی دارد، است. معمولا وقتی با یک فرد موفق رو به رو می شویم آنچه در ذهن ما پررنگ می شود این است که حتما از حمایت های مالی و .. اطرافیان برخوردار بوده و شانس چون پروانه ای بر دوش بخت بیدار او نشسته است!
اما به راستی این تفکر یک کلیت و اصل نیست چرا که هستند افرادی در گوشه و کنار کشور ما که با دستانی خالی، عزمی جزم، فکری شکوفا و نگاهی از سر اعتماد به داشته ها و استعدادهای خود، توانسته اند قدم های بزرگی در عرصه اقتصاد آن هم در کسوت کارآفرینی بردارند و حتی در این مسیر مواد اولیه کار خود را از دستان سخی طبیعت بگیرند.
شرکت در نمایشگاه بسیج انگیزه کارآفرینی ام شد
آمنه حسین زهی، بانوی کارآفرین کُنارکی از زمره این افراد است. او متولد سال 1362 و دانشجوی آموزش ابتدای است، آمنه که از دوستان خوب من هست برایم می گوید که زنان سیستان و بلوچستان به ویژه شهر ما کُنارک، بانوانی هنرمند هستند، آنها در خیاطی، سوزن دوزی، سکه دوزی و سایر هنرهای دستی، مهارت دارند و همین امر باعث می شود که در بسیج نمایشگاه هایی در این زمینه برپا شود.
وی انگیزه اولیه برای نگاه اشتغالی به این شغل را شرکت در نمایشگاهی می داند که از طریق بسیج محله برپا شده بود و او نیز هنرهای دستی خود را در آن نمایشگاه به معرض دید قرار داده بود و می گوید: « من یک سری از کارهای خودم را در نمایشگاه بسیج ارائه دادم و با استقبال رو به رو شد و همین امر باعث شد که کم کم کارم را در سطح استانی ارائه دهم.
زنان کُنارکی هنرمندان عرصه هنرهای دستی/ اینبار صدف در دستان زنان کنارکی
این بانوی هنرمند کارآفرین ادامه می دهد: در شهر ما سکه دوزی و سوزن دوزی هنری هست که شناخته شده است و اکثرا با این هنر آشنا هستند و می توان انواع تکه دوزی ها و سوزن دوزی ها را دید؛ و من به دنبال کاری هنری اما متفاوت بودم. از آنجایی که ما نزدیک به ساحل دریا عمان هستیم و در ساحل هم صدف به وفور پیدا می شود؛ جرقه ای در ذهنم زده شد که با این صدف ها به کارهای هنری و خلق آثار زیبا و مورد احتیاج در خانه بپردازم، کارهایی از قبیل لوستر، کیف های تزئین شده با صدف، مجسه صدفی، تابلوی بزرگ ، زیورآلات، جا شمعی، جعبه جواهر و جای دستمال کاغذی و ..
حسین زهی این انگیزه را یک شبه نمی داند و می افزاید: از ده سال پیش به خاطر علاقه خودم به ساخت بعضی چیزها با صدف به این کار روی آورده بودم و حالا به دنبال اشتغال زایی با این هنر بودم وقتی کارهایی را ساختم و با استقبال شرکت کنندگان در نمایشگاه ها و خرید آن روبه رو شد آن را به صورت یک حرفه ادامه دادم و در این راه توانستم تعدادی از بانوان صاحب ذوق را نیز آموزش داده و حتی به همکاری بگیرم.
کم کم با شرکت در نمایشگاه های مختلف در سطح شهر، مسئول میراث فرهنگی شهرمان با کار ما آشنا شد و پیشنهاد داد که دوره های آموزشی این هنر را برگزار کنیم و تعداد بیشتری از خانم ها تنها که به این هنر آشنا بلکه وارد بازار کار شوند.
این بانوی کارآفرین از استقبال خوب مسئولین بسیج و شهرداری برای آموزش دیگر شهروندان می گوید و از آموزش 300 تا 400 نفر از خانم ها را در مدارس، بسیج و مدارس خبر می دهد.
توکل به خدا، اراده، اعتماد به توانمندی ها سرمایه کاری ام
وی با اشاره به اینکه در این مسیر حتی با مخالف خانواده رو به رو بوده است، می گوید: « در این راه توکل من فقط به خدا بود و حتی در اوایل دو تا از برادرانم مخالف بودند که این چه کاری هست که می کنی .»
مراحل ساخت یک سازه صدفی
این بانوی هنرمند که چون سایر اهالی جنوب به گرمی پذیرای سؤالات ماست در خصوص سختی این کار می گوید: حتما شما هم وقتی کنار دریا می روید صدف های زیادی را جمع آوری می کنید. برای ما همین گونه است؛ برای تهیه یک صدف باید مسیر طولانی ساحل را طی کنیم و صدف ها را از خاک ساحل جدا کنیم، اما این صدف ها تمیز نیستند، بوی نامطبوعی می دهند و شاید بقایای اجساد یک جاندار را در آن ببینید، برای ما همین گونه است. ابتدا صدف ها را در شکل ها و رنگ های مختلف جمع آوری می کنیم، بعد آنها را در خانه شسته و در آب می جوشانیم و حتی اگر لازم باشد با جاقو بقایای جسد آن موجود را که می تواند یک حلزون باشد، جدا می کنیم؛ آن وقت تازه نوبت بو گیری است که عموما به خاطر بوی زحمی که صدف دارد باید آن را داخل الکل قرار داد تا کاملا بوی آن از بین برود و آن وقت مورد استفاده قرار داد.
وی در خصوص انتخاب صدف ها می گوید: صدف ها را بعد از آن با سلیقه و رنگ ها، اندازه ها و شکل های مختلف تهیه می کنیم و برای ساخت انواع چیزها با سلیقه آنها را کنار هم قرار می دهیم مثلا برای تهیه دستبند سعی می کنیم از صدف هایی که در یک سایز و شکل هستند استفاده کنیم.
حسین زهی در ادامه به سختی کار برای ثبت کارگاهش اشاره کرده و می گوید: در این کارگاه که " رونق خضرا" نام دارد، علاوه بر خودم 13 خانم به صورت مستقیم کار می کنند که هر یک از آنها با چند بانوی دیگر در ارتباط هستند در این کارگاه به جز صدف کاری، در زمینه های سوزن دوزی، سکه دوزی، سفال گری و تولید کیف و شال هم کار می کنیم ؛ صنایع دستی که ما تولید می کنیم، وجه تمایزش این است که صدف در کنار ساحل بلا استفاده افتاده و ما با علاقه ، عشق و یک فکر آن را به وسیله ای کارآمد تبدیل می کنیم.
در کار ما سلیقه، نوآوری مسئله مهمی است که معمولا بانوان در این زمینه ذهن فعال تری دارند؛ مثلا کیف های سنتی را تولید می کنیم که علاوه بر چرخ کاری با سوزن دوزی یا سکه دوزی و یا صدف کاری تزئین شده اندو یا شال هایی را تولید و عرضه می کنیم که برای زیباتر شدن، آنها را با صدف های کوچک تزئین می کنیم ، این صدف ها در اکثر اوقات به جای سنگ های زینتی که هم باید پول برای خرید آنها داد و طبعا کار نهایی برای مشتری گرانتر تمام می شود، استفاده می شوند.
عنایت امام رضا(ع) و ساخت تابلو صدفی
وی با اشاره به ساخت منحصری تابلوهای صدفی توسط خودش می گوید: در زمینه ساخت تابلوهای صدفی، تا کنون در داخل کشور ندیدم کسی در این زمنیه کار کند و این از عنایات امام رضا (ع) به من است، در سفری به مشهد در موزه رضوی تابلوی دیدم که با صدف طرح گلی زیبا کار شده بود ، همین بازدید از موزه در من جرقه ای ایجاد کرد شد که با داشتن این همه صدف در ساحل وارد این کار شوم و آرزویم این است که بتوانم سفری به مشهد داشته باشم و یک تابلوی از آثار خودم را به این موزه هدیه بدهم.
این هم چند نمونه از کارهای زیبای دوست خوبم خانم آمنه حسین زهی